Ukrayna - Rusya Savaşının Dijital Dünyadaki Yansımaları
Rusya ve Ukrayna arasında gitgide yükselen gerilim ne yazık ki geçtiğimiz hafta patlak verdi ve Rusya'nın Ukrayna'ya girmesi ile milyonlarca insan için korkunç bir süreç başladı. Dünya çapında ülkelerin 'halkları' da bu savaşa sessiz kalmayıp, savaşın durması için eylemler yapıyorlar, gösteriler düzenliyorlar.
Savaşın korkunçluğunun en soğuk hali ile yaşandığı gerçek dünyanın yanında, içinde bulunduğumuz çağda göz ardı edemeyeceğimiz dijital dünya da var. Hem istilayı başlatan Rusya'nın sosyal medya sitelerine bazı engelleri oldu hem de Rusya'ya karşı bir takım kararlar firmalar tarafından uygulanmaya başladı.
Rusya Twitter'a tam Facebook'a ise sınırlı olarak erişimi engelledi!
Rusya Federal Bilgi Teknolojileri ve Kitle İletişim Denetleme Kurumu (Roskomnadzor), dün yaptığı açıklamada, sosyal medya sitesi Facebook’a erişime kısmi kısıtlama getirildiğini duyurmuştu. 26 şubat 2022 tarihi, Türkiye saati ile 13.00'den itibaren de ülkede bir çok şehirde Twitter'a tamamen erişilemiyor.
Google ve Youtube'dan Rusya'ya Gelir Engeli
Google hem arama motorlarına verilen reklamlar, hem de sahibi olduğu YouTube'da içeriğinden kaynaklanan gelirleri Rusya Devlet Medyası için askıya aldı. İlgili reklam ve içerikleri de durdurduğunu belirten firma "Son yaptırımlarla bağlantılı birkaç Rus kanalı da dahil olmak üzere bir dizi kanalın YouTube'da para kazanma özelliğini duraklatıyoruz" şeklinde bir açıklama yayınladı.
Meta ve Twitter'dan Geçici Reklam/ Gelir Engellemesi
Twitter Safety hesabından yaptığı açıklama ile, Rusya'da reklamların geçici olarak askıya alındığı belirtti. Diğerlerinden farklı olarak Twitter Ukrayna için de reklamları askıya aldı.
Facebook'un çatı şirketi olan Meta, Rusya Devlet medyasına ağda çeşitli yasaklar getirdi. Firmanın güvenlik politikasından sorumlu Nathaniel Gleicher, "Bundan böyle Rus Devlet Medyası'nın dünyanın herhangi bir yerinde sosyal ağımızda reklam yayınlamasını ve gelir sağmalasını engelliyoruz. Bu kararlar uygulanmaya başlandı ve hafta sonuna kadar devam edecek." şeklinde bir açıklama ile firmanın aldığı kararı bildirdi.
Elon Musk Sahibi Olduğu Uydu İnternet Sistemi Starlink'i Ukrayna'da Aktifleştirdi.
SpaceX kurucusu Elon Musk, uydu interneti sistemi Starlink'i Ukrayna'da kullanıma açtığını bildirdi.
Ukrayna Dijital Dönüşüm Bakanı Mihaylo Fedorov, resmi Twitter hesabından yaptığı paylaşımla Elon Musk'a, "Siz Mars'ı kolonize etmeye çalışırken, Rusya Ukrayna'yı işgal etmeye çalışıyor! Roketleriniz uzaydan başarılı bir şekilde dünyaya inerken, Rus roketleri Ukraynalı sivil halkın üzerine iniyor! Sizden Starlink istasyonlarınızı Ukrayna'ya sağlamanızı ve aklı başında Rusları ayağa kaldırmanızı talep ediyoruz." şeklinde çağrıda bulunmuştu.
Musk Fedorov'un paylaşımına verdiği, "Starlink hizmeti şu anda Ukrayna'da aktif. Daha çok terminal de yolda." yanıtı ile Starlink uydularının Ukrayna ve çevresine uydu internet sağlamaya başladığını açıkladı.
Bir Darbe de Üreticilerden! Intel ve AMD Rusya'ya Çip Satışını Durdurdu!
Diğer sanal engel ve yasakların yanında çok daha ciddi bir ambargo Intel ve AMD tarafından geldi ve iki firma da Rusya'ya çip satışını durdurduğunu açıkladı! Kendi arama motoru ve sosyal ağ servislerine sahip olan Rusya'nın, sosyal ağ platformlarından göreceği ambargolar günlük hayatta ülke yönetimini etkilemeyebilir fakat tüm teknolojinin gelişmiş çiplere sahip bilgisayarlar ile hayata geçtiği bir senaryoda bu çip ambargosu Rus yönetiminin başına dert olabilir. Rusya'nın yerel şirketlerine çip üretimi sağlayan TSMC'nin de bu yaptırımlara katılacağını açıklaması çip krizinin Rusya için gerçek bir problem oluşturacağı tahmin edilebilir.
Intel'in, Tom Hardware’e verdiği konuyla ilgili açıklama: “Şirketimiz, OFAC tarafından yayınlanan yeni yaptırımlar ve BIS (Bureau of Office) tarafından yayınlanan yeni düzenlemeler de dahil olmak üzere, faaliyet gösterdiği ülkelerdeki tüm geçerli ihracat düzenlemeleri ve yaptırımlara uyacak.”
Satış yasağının kapsamı şu an için belirsizliğini koruyor olsa da, öncelikle hem sivil hem de askeri amaçlar için kullanılabilen çift kullanımlı çiplere yönelik satışların durduğu biliniyor. Tabi bu durum AMD’nin Ryzen ve Intel’in Core gibi çiplerinin son kullanıcıya satışlarının etkilenmeyeceği anlamında okunabilir.
Hackerlar da Savaşa Giriyor
Ukrayna hükümet yetkilileri dijital dünyada bir seferberlik çağrısı yaparak güvenlik uzmanlarından ve hackerlardan bir ordu oluşturmak istiyor. Sadece karada değil dijital dünyada da Rusya tarafından saldırıya uğrayan Ukrayna'lı hükümet, kendilerine destek için uzman ve hackerlardan yardın istiyor.
Reuters'ın haberine göre hacker forumlarında Rus birliklerine saldırı çağrıları yapılıyor. Bir forum paylaşımında, "Ukrayna siber topluluğu, ülkemizin siber savunmasına katılma zamanı" ifadelerinin kullanıldığı ve paylaşımın devamında başvuru yapabilecek bir formun bulunduğu bildiriliyor. Yüzlerce kişinin şimdiden başvuruda bulunduğu da bilinen bilgiler arasında yer alıyor.
Yorumlar